دانشگاه هیروشیما: تعیین جنسیت قبل از لقاح ممکن شد!
از چند دهه قبل تاکنون، تصاویر سونوگرافی در نشان دادن جنسیت فرزند برای والدینی که چشم انتظار عضو جدیدی از خانواده خود هستند یکی از برجستهترین ابزارهای ممکن بهحساب میآید، اما در اکثر موارد و یا حداقل در چند ماه اول اطلاعات دقیقی در اختیار والدین قرار داده نمیشود. حال این سوال مطرح میشود که، آیا میتوان از روشی استفاده کرد که به طور قطعی، پاسخ این سوال را به والدین دهد و تعیین جنسیت قبل از لقاح را به درستی انجام شود یا خیر؟
دستیابی به یک یافته قابلتوجه در علم ژنتیک، در کشور ژاپن پاسخ این سوالها را داده است. دانشمندان این کشور راه جدیدی را پیدا کردهاند که میتوان با آن، جنین موش با جنسیت دلخواه تولید کرد.
این تحقیق توسط دانشمندان هیروشیما انجام گرفته است. این افراد به دنبال کشف نشانگرهای زیستی بودند که بتوانند از آنها برای جداسازی کروموزومهای X و کروموزوم Yموجود در اسپرم، استفاده کنند. همان طور که میدانید، کروموزوم Y جنین نر و کروموزوم X نیز مسئول تولد جنین ماده است.
قبل از انجام لقاح، گفتن این موضوع که فرزند پسر است یا دختر، کار بسیار دشواری است؛ اما دانشمندان دانشگاه هیروشیما، ادعا میکنند که به یافتههای جدیدی دست یافتهاند که، تفاوتهای قابل توجهی را نسبت به روشهای قبلی بهوجود خواهد آورد. بر اساس آنالیزهای انجام گرفته روی موشها، کروموزمهای X نسبت به کروموزمهای Y، ژنهای بیشتری را منتقل خواهند کرد. آنها توانستند که در حدود ۵۰۰ ژن فعال و منحصر به فرد اسپرم حاوی کروموزوم X را شناسایی کنند که روی کروموزومY وجود ندارد.
این تیم دریافتند که از ۵۰۰ ژن فعال، ۱۸ عدد از گیرندههای رمزگذاری، که میتواند به عنوان اهداف بالقوه برای تضعیف حرکت اسپرم در نظر گرفته شوند، حامل DNA ماده هستند. این امر آنها را به این امر سوق داد که دو گیرنده را هدف قرار دهند که ثابت شده، میتوانند سرعت حرکت اسپرمها را کاهش دهند.
بهکارگیری این روش بر روی اسپرم موشها منجر به حرکت اسپرمها در سرعتهای مختلف شد. اثر آن این بود که اسپرمهای حاوی کروموزم X از کروموزمهای Y جدا شدند. استفاده از گروه سریعتر در لقاح، منجر به تولد جنینهایی شد که ۹۰ درصد آنها موشهای نر بودند. در مقابل استفاده از گروه کندتر برای لقاح، ۸۱ درصد جنینهای ماده را تولید کرد. این آمار حقیقتاً چیزی فراتر از احتمال ۵۰/۵۰ را که بشر صدها هزار سال با آن روبهرو فاصله بوده را در اختیار قرار خواهد داد. نویسنده این تحقیق، ماسایوکی شیمادا میگوید: « بیان تفاضلی ژنهای گیرنده با دو کروموزم جنسی، مبنایی را برای یک روش بسیار مفید و نو در جداسازی کروموزومهای X و Y فراهم آورده است؛ تقریباً با این روش جداسازی، در گاو و خوک موفق به تولید جنینهای نر و ماده شده ایم».
شیمادا اضافه میکند، تعیین جنسیت قبل از لقاح در دامها یک حوزه فعال برای تحقیق بوده و میتواند نتایج مهمی برای محیط و امنیت غذایی داشته باشد؛ برای مثال، گاوهای نر نسبت به نوع ماده آن گوشت بیشتری تولید میکنند؛ اما روشهای کنونی برای این کار بسیار هزینه بر بوده و میتواند به DNA آسیب برساند.
به گفته نویسندگان این مطالعه: «این روش جدید میتواند راه حل بسیار سادهتری برای استفاده در لقاح آزمایشگاهی و لقاح مصنوعی ارائه دهد؛ این روش جدید، میتواند راهحل بسیار سادهتری برای استفاده در لقاح آزمایشگاهی و لقاح مصنوعی ارائه دهد؛ تکنیکهایی که تا قبل از این به طور گسترده، در شیوههای دامداری مورد استفاده قرار میگرفت». بنا به گفته شیمادا: «درحالحاضر، بهکارگیری این روش برای تعیین جنسیت قبل از لقاح در انسان در حد نظریه بوده و مسائل اخلاقی زیادی پیرامون آن وجود خواهد داشت».
